Οι φοιτητές ΑμεΑ θύματα της «ισότιμης» αντιμετώπισης

Ο πολιτισμός ενός κράτους φαίνεται από το σεβασμό που δείχνει στις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Αυτό είναι μάλλον κοινώς αποδεκτό και αυταπόδεικτο. Ο σεβασμός αυτός δεν είναι κούφια ορολογία, αλλά καθημερινή πρακτική κοινωνικής στόχευσης. Δεν απαιτεί απαραίτητα δαπάνες και επενδύσεις, αλλά μάλλον προγραμματισμό και -στοιχειώδη- κοινωνική ευαισθησία. Είναι στάση κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική που πιστοποιεί την ίδια την αναγκαιότητα της ύπαρξης της κρατικής δομής, ως ένα συλλογικό πλάσμα που διασφαλίζει τη στήριξη αδιακρίτως των πολιτών και την ισότητα στις κοινωνικές σχέσεις. Άλλωστε, ένα κράτος που αδυνατεί να στηρίξει πολίτες που βρίσκονται σε αδυναμία δεν έχει ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Αλλά αυτό είναι βέβαια μία άλλη, μεγάλη συζήτηση.

Πολύς ο λόγος που γίνεται για τις επικείμενες διαγραφές φοιτητών που έχουν υπερβεί τα όρια φοίτησης από τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας, κάτι που θα συντελεστεί για πρώτη φορά στη χώρα. Το αν αυτό το μέτρο είναι προς τη θετική ή την αρνητική κατεύθυνση δεν μπορεί να διερευνηθεί στα όρια ενός μικρού σε έκταση κειμένου. Από τη στιγμή όμως που αποτελεί πλέον νόμο του κράτους μπορεί να γίνει αντικείμενο κριτικής. Τουλάχιστον επί συγκεκριμένων συλλήψεών του –η παραλείψεων. Ένας νόμος θεσπίζεται -σε θεωρητικό πάντα πλαίσιο- για να διασφαλίσει την ισονομία επ’ αυτού και αυτό το πετυχαίνει σεβόμενος την αντικειμενική διαφορετικότητα^. αυτό είναι άλλωστε το χαρακτηριστικό της ισονομίας. Ωστόσο, για μία μερίδα φοιτητών που πληροί όλες τις ανωτέρω ιδιαιτερότητες, δε γίνεται καμία αναφορά στον εν λόγω νόμο. Οι φοιτητές με αναπηρία (ΑμεΑ) δεν τυγχάνουν καμίας διαφορετικής μεταχείρισης και πρόκειται να διαγραφούν από τα ιδρύματα φοίτησής τους, όπως όλοι οι συμφοιτητές τους.

 Δεν ισχυρίζεται κανείς –και πολύ περισσότερο οι ίδιοι οι φοιτητές με αναπηρία- ότι χρήζουν προνομιακής μεταχείρισης. Ισονομία και ισότητα ζητούν. Αυτονόητα πράγματα δηλαδή. Μόνο που η ισονομία και η ισότητα εν προκειμένω θα έπρεπε να διασφαλίζει ένα διαφορετικό καθεστώς. Γιατί σε ιδρύματα που στερούνται στοιχειωδών υποδομών για να φοιτήσουν (κτηριακές υποδομές ελάχιστες έως ανύπαρκτες, μονάδες προσβασιμότητας που υπολειτουργούν ή δε λειτουργούν καθόλου, σχετική υλικοτεχνική υποδομή υπό του μηδενός, καμία δυνατότητα μετάβασης στο χώρο φοίτησης θεσμοθετημένη), που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες δυνατότητες έρευνας και μελέτης (έλλειψη σε προσβάσιμες μορφές συγγραμμάτων -ηχητικών ή ηλεκτρονικών-, χώροι μη ειδικά διαμορφωμένοι) και που δε διαθέτουν εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό η ισότητα στις ευκαιρίες είναι εξαρχής αποστερημένη. Η καλή συνεργασία φοιτητών και καθηγητών –τουλάχιστον περιπτωσιολογικά- δεν υποκαθιστά τα παραπάνω^. δεν μπορεί άλλωστε από μόνη της.

Στα πλαίσια αυτής της επιχειρηματολογίας εντάσσεται και το ότι πολλές φορές η ιδιαίτερη φύση της ίδιας της αναπηρίας είναι πολύ πιθανό να υπαγορεύει ένα διαφορετικό ρυθμό σπουδών. Η εμφάνιση επίσης ενός προβλήματος αναπηρίας κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκού πορείας ενός ανθρώπου είναι αυτονόητο πως μετατρέπει όλο τον προγραμματισμό και γενικότερα τον τρόπο ζωής του. Η μετάβαση από τη μία φάση στην άλλη είναι πολύ πιθανό να απαιτεί ένα μεταβατικό χρονικό διάστημα, το οποίο έχει επιπτώσεις και στην ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. Επιπτώσεις τις οποίες το κράτος οφείλει να γνωρίζει, να σέβεται και να φροντίζει να τις συνυπολογίζει σε νομοθετήματα που αφορούν τις συγκεκριμένες ομάδες φοιτητών.

Προτού λοιπόν λειτουργήσει το εν λόγω μέτρο περί διαγραφής αιωνίων φοιτητών, η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Υπουργός οφείλουν τουλάχιστον να ενημερωθούν για τις αβλεψίες τους. Στερούνται κοινωνικής ευαισθησίας. Αυτό το έχουν αποδείξει πολλάκις. Ας αποδείξουν όμως, έστω και τώρα στη δύση της πορείας τους, ότι –τουλάχιστον- δε χαρακτηρίζονται και από καιαδικές αντιλήψεις.

 δημοσίευση